Bestandspleegzorg: wat verstaan we hieronder?

Als je overweegt om pleegouder te worden, dan heb je vast nog veel vragen. Misschien vraag je je af of jouw gezinssamenstelling wel geschikt is om pleegouder te worden. Of wil je graag weten welke vormen van pleegzorg er zijn. En misschien heb je weleens iets gehoord over bestandspleegzorg en netwerkpleegzorg en vraag je je af wat de verschillen zijn.

Als pleegzorgorganisatie hebben we dagelijks contact met pleegouders. Maar we spreken ook heel veel mensen die net als jij overwegen om pleegouder te worden. De onzekerheden zoals hierboven komen dan geregeld voorbij. Omdat we jou graag goed informeren over het pleegouderschap, vertellen we je in dit artikel graag iets meer over bestandspleegzorg.

Bestandspleegzorg en netwerkpleegzorg

Als duidelijk is dat een kind in een pleeggezin geplaatst moet worden, dan zoeken we in eerste instantie een pleegouder die al bekend is voor het kind. Met andere woorden: we kijken binnen het eigen netwerk. Als plaatsing binnen het eigen netwerk niet mogelijk is, zoeken we naar een pleeggezin dat in het bestand van de pleegzorginstantie is opgenomen.

Wat is netwerkpleegzorg?

Soms is er iemand in je naaste omgeving die zelf niet meer voor zijn of haar kind kan zorgen. Je kunt er dan voor kiezen om het kind in jouw eigen gezin op te nemen. Omdat je het kind al kent, noemen we dit ook wel netwerkpleegzorg. Het kind komt dus te wonen in een gezin uit het bestaande netwerk. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een familielid, zoals opa en oma, maar ook om vrienden of buren.

Wat is bestandspleegzorg?

Als het niet lukt om een gezin binnen het eigen netwerk te vinden, dan zoeken we in ons eigen bestand naar een geschikt pleeggezin. We noemen dit bestandspleegzorg. Bij bestandspleegzorg kennen het pleegkind en de pleegouders elkaar dus nog niet voor de plaatsing.

Lisa (9) woont samen met haar moeder, maar door diverse problemen lukt het haar moeder niet om voor haar te zorgen. De opa en oma van Lisa hebben een te zwakke gezondheid en er is niemand in de directe omgeving van Lisa en haar moeder die voor Lisa kan zorgen. Het is daarom niet mogelijk om een pleegouder voor Lisa te vinden binnen het bestaande netwerk. Om een geschikt pleeggezin voor Lisa te vinden, wordt daarom gekeken naar bestandspleegzorg.

Wat maakt bestandspleegzorg anders dan netwerkpleegzorg?

Ken je het kind dat je in je huishouden gaat opnemen, dan is de beslissing om pleegouder te worden in sommige gevallen uit nood geboren. Misschien heb je er eerder nooit over nagedacht dat je pleegouder wilt zijn. Het was namelijk nog niet eerder aan de orde.

Je voelt je misschien vereerd dat de pleegzorgorganisatie en de ouders zo veel vertrouwen in je hebben, om jou te vragen voor het kind van iemand anders te zorgen. Het kan een voordeel zijn dat je precies weet wat er speelt. Maar het kan ook een nadeel zijn, omdat je het gevoel hebt dat jouw manier van zorgen onder een vergrootglas ligt bij de ouders.

Bij bestandspleegzorg moet je het kind nog leren kennen

Als je kiest voor de pleegzorg voor een onbekend kind, dan moet je dit kind eerst leren kennen. Dat kan in het begin wat onwennig zijn. Voor het kind verandert er veel en hij of zij moet wennen aan de nieuwe situatie. Net zo goed als jij moet wennen aan het nieuwe gezinslid. Misschien reageert het kind terughoudend en vind je het lastig en spannend om contact te maken.

Bij bestandspleegzorg zorgen wij er als pleegzorgorganisatie voor dat bestandsouders extra goed voorbereid zijn op deze eerste ontmoeting. Iedere pleegouder heeft een hoop liefde in zich, maar niet ieder kind wil bijvoorbeeld door onbekenden geknuffeld worden. We proberen daarom zo goed mogelijk te vertellen wat we weten over het pleegkind en wat van belang kan zijn voor de omgang.

Bestandspleegouders: bewuste keuze

Waar het bij netwerkpleegzorg vaak gaat om pleegouders die in een kort tijdsbestek besluiten pleegouders te worden, is dat anders voor bestandspleegouders. Bestandspleegouders hebben heel bewust voor de pleegzorg gekozen. Ze hebben er lang over nagedacht en een training gevolgd om meer te weten te komen over pleegzorg.

Het kan voor ieder gezinslid best ingrijpend zijn als je een pleegkind in je gezin opneemt. Alle pleegouders in ons bestand zijn daarom goed geïnformeerd over het pleegouderschap. Ze weten dat ze een grote verantwoordelijkheid dragen en we hebben ze vooraf uitgebreid gescreend.

Op voorhand is het lastig te voorspellen welk rugzakje het pleegkind dat bij jou komt wonen met zich mee zal dragen. Maar we kunnen jullie als pleegouders in grote lijnen wel voorbereiden op het aankomende pleegouderschap. Zo vertellen we tijdens onze trainingsavonden alles over de thema’s trauma, hechting, oudercontacten, loyaliteit, de processen binnen de jeugdzorg en het screenings- en matchingsproces.

Welke vormen van bestandspleegzorg zijn er?

Er zijn verschillende soorten pleegzorg. Wil je als bestandspleegouder voor een kind zorgen, dan kun je je afhankelijk van jouw situatie aanmelden voor de vorm die het beste bij jou past. De hieronder genoemde vormen van pleegzorg komen zowel binnen de bestandspleegzorg als binnen de netwerkpleegzorg voor.

1. Crisispleegzorg

Soms ontstaat er een situatie waarbij het kind onmiddellijk een andere woonplek nodig heeft. Meld je je aan als crisispleeggezin, dan bied je kortdurende en voltijd pleegzorg aan kinderen die dat op korte termijn nodig hebben. Bijvoorbeeld omdat een gevaarlijke situatie is ontstaan of omdat ze een adempauze nodig hebben. Crisispleegzorg is altijd tijdelijk en de duur kan variëren van enkele weken tot enkele maanden.

2. Voltijdpleegzorg voor onbepaalde tijd

Alle vormen van pleegzorg die we bieden zijn in principe tijdelijk van aard, voor zolang als nodig. We doen er alles aan om het kind uiteindelijk zover te helpen dat het kan terugkeren naar de ouders. Toch kan het in veel gevallen lastig te voorspellen zijn hoelang het duurt voor het kind en de ouders hier klaar voor zijn. Bied je voltijdpleegzorg, dan zorg je in principe voor zolang als het nodig is voor het kind. Soms is terugkeer naar de ouders niet mogelijk. Het pleegkind groeit dan op bij het pleeggezin tot het meerderjarig is.

3. Deeltijdpleegzorg

Er zijn ook kinderen die in principe goed bij hun ouders kunnen blijven wonen, maar waar af en toe het kind of de ouders een rustmoment nodig hebben. Dan kan deeltijdpleegzorg de oplossing zijn. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als er een tweede kind in het gezin woont dat extra aandacht nodig heeft, waardoor er minder ruimte is om het eerste kind de aandacht te geven die het verdient. Door dan in de weekenden of vakanties pleegzorg aan te bieden, ondersteun je het gezin in hun zorgbehoefte. 

Rowan (5) heeft een broer die door omstandigheden veel aandacht vraagt van zijn moeder. Daarom is ervoor gekozen om voor Rowan een weekendpleegouder te zoeken. Rowan gaat nu eens in de twee weken van vrijdag op zaterdag bij Sanne logeren. Hij krijgt van haar de onverdeelde aandacht en dit stimuleert hem in zijn ontwikkeling.

Deeltijdpleegzorg wordt ook ingezet voor pleeggezinnen die wat extra ondersteuning kunnen gebruiken vanwege bv het gedrag van een pleegkind. Of voor een gezinshuis of woongroep die eens per maand een weekend gesloten zijn. In het voortraject wordt bekeken welke doelgroep het beste bij jouw gezinsistuatie past.

Hoe kun je bestandspleegouder worden?

Voordat wij je kunnen opnemen in ons bestand voor bestandspleegzorg, zijn er drie voorwaarden waaraan je moet voldoen.

1.       Je bent minimaal 21 jaar

2.       Je biedt een stabiele omgeving

3.       Je vraagt een verklaring van geen bezwaar aan

Stabiele omgeving

Om pleegouder te kunnen worden, moet je een kind een stabiele omgeving kunnen bieden. Zeker voor de kinderen is de verhuizing naar een pleeggezin vaak behoorlijk ingrijpend. We streven er daarom naar dat dit zo rustig mogelijk verloopt. Grote veranderingen kunnen die rust verstoren.

Heb je dus een verbouwing of een verhuizing gepland, dan is dit misschien niet het juiste moment om een pleegkind in het gezin op te nemen. Ook veranderingen in de gezinssamenstelling, zoals bijvoorbeeld een zwangerschap of een scheiding, brengen voor een pleegkind teveel onrust met zich mee.

Verklaring van geen bezwaar (VGB)

Als je pleegouder wilt worden, dan vraagt de pleegzorgorganisatie een verklaring van geen bezwaar voor je aan bij de Raad voor de Kinderbescherming. De verklaring is een voorwaarde om te mogen starten als pleegouder.

De Raad voor de Kinderbescherming start een onderzoek om in te schatten of er risico’s zijn die de pleegzorg in de weg staan. Zo kijkt de Raad in het justitieel documentatieregister na of jij en alle medebewoners van 12 jaar en ouder een strafblad hebben. Ook controleert de Raad of jullie voorkomen in hun eigen archieven.

Is er geen bezwaar om pleegouder te worden, dan geeft de Raad een verklaring van geen bezwaar af. De procedure om pleegouder te worden kan dan worden voortgezet. 

Is bestandspleegzorg iets voor jou?

Nu je weet wat bestandspleegzorg is en we je een inkijkje hebben gegeven in het proces om pleegouder te worden, hopen we dat je voor jezelf een inschatting kunt maken of (bestands)pleegzorg iets voor jou is. Heb je nog vragen of wil je meer informatie, neem dan vooral contact met ons op.