Wat is het blokkaderecht van pleegouders?

Als je als pleegouder voor een kind zorgt, dan doe je dat vanuit je hart. Je behandelt het kind op de manier waarvan je denkt dat het beste voor hem of haar is. Toch kan het zijn dat de gecertificeerde instelling of de ouders daar anders over denken. De voogd of de ouder kan dan verzoeken om het kind uit het pleeggezin te halen. Ook kan het voorkomen dat de rechter uitspreekt dat een kind terug naar ouders mag en jij daar ernstige bezwaren tegen hebt. In beide gevallen kun je je beroepen op het blokkaderecht.

Het blokkaderecht is het recht van pleegouders dat voorkomt dat de ouders of de gecertificeerde instelling het kind uit het pleeggezin halen. Soms kan het als pleegouders nodig zijn om gebruik te maken van dit recht, omdat je het in het belang van het pleegkind vindt om nog langer in het pleeggezin te blijven wonen.

Om je te beroepen op het blokkaderecht gelden er een aantal voorwaarden. In dit artikel gaan we in op deze voorwaarden en leggen we uit wat het blokkaderecht precies inhoudt.

Wat is het blokkaderecht?

Het komt voor dat de ouders het kind uit het pleeggezin willen halen. Dat kan zijn omdat ze zelf vinden dat ze er weer klaar voor zijn om het kind weer thuis te laten wonen, maar het kan ook zijn dat ze het niet eens zijn met de opvoeding van de pleegouders.

Om een kind uit een pleeggezin te halen, moeten de pleegouders toestemming geven. Geven de pleegouders geen toestemming, dan zeggen we ook wel dat ze zich beroepen op het blokkaderecht.

Het blokkaderecht geldt trouwens niet alleen als de ouders het kind uit het pleeggezin willen halen. Wanneer de ouders geen gezag hebben, dan is er vaak een voogd aangesteld. De pleegouders kunnen zich ook op het blokkaderecht beroepen als de jeugdbeschermer, de voogd dus, het beter voor het kind vindt om uit het pleeggezin gehaald te worden. In dat geval moet de jeugdbeschermer eerst toestemming vragen aan de rechter om de plaatsing in het pleeggezin te kunnen beëindigen.

Waarom gebruik maken van het blokkaderecht?

Als ouders, pleegouders, jeugdbeschermer en pleegzorgorganisatie hebben jullie gezamenlijk afspraken gemaakt. Deze zijn vastgelegd in het Plan van Aanpak. In het Plan van Aanpak staat het doel van de plaatsing en vaak staat er ook in voor hoelang de plaatsing zal duren. Al deze afspraken zijn gemaakt omdat jullie allemaal vonden dat ze in het belang van het kind zouden zijn.

Ondanks de afspraken kan het zo zijn dat er iets in de situatie verandert. De voogd of de ouders kunnen het dan juist in het belang van het kind vinden om de plaatsing bij de pleegouders te beëindigen. Omdat jullie als pleegouders veel tijd met het kind doorbrengen, kan het zijn dat je anders naar de situatie kijkt. Misschien vind jij het juist wel in het belang van het kind dat het nog wat langer in jouw pleeggezin blijft wonen.

Het blokkaderecht is in de wet geregeld

Om te voorkomen dat kinderen zomaar uit een pleeggezin gehaald worden, staat er in de wet dat pleegouders zich kunnen beroepen op het blokkaderecht als ze niet willen dat de pleegzorgplaatsing wordt beëindigd. Beroepen de pleegouders zich op het blokkaderecht, dan blijft het kind in het pleeggezin wonen totdat de rechter een beslissing heeft genomen over de verblijfplaats van het pleegkind.

Joachim en Janine zorgen sinds anderhalf jaar voor Saliha (2). De moeder van Saliha was erg jong toen Saliha geboren werd, en ze heeft in de afgelopen tijd hard gewerkt aan haar eigen ontwikkeling. Ze vindt dat ze er nu klaar voor is om voor Saliha te zorgen. Joachim en Janine hebben hier sterk hun twijfels over. Zij denken dat het nog te vroeg is om Saliha bij haar moeder te laten wonen. Ze beroepen zich daarom op het blokkaderecht en wachten in spanning af wat de rechter zal beslissen over de verblijfplaats van Saliha.

Welke voorwaarden gelden er voor het blokkaderecht?

Niet alle pleegouders kunnen zich beroepen op het blokkaderecht. In de wet staan drie voorwaarden waaraan moet worden voldaan, voor de pleegouders een beroep kunnen doen op het blokkaderecht.

1.       Het kind woont een jaar of langer bij de pleegouders

2.       Als de ouders het gezag over het kind hebben, dan moeten de ouders hebben ingestemd met plaatsing in het pleeggezin. Bij een ondertoezichtstelling geldt het blokkaderecht niet.

3.       Degene die verzoekt om de plaatsing te beëindigen is een ouder met gezag of een voogd.

Wat betekent het blokkaderecht in de praktijk?

Hebben de pleegouders een beroep gedaan op het blokkaderecht, dan moeten de ouders naar de rechter. Het is hierbij verplicht om een advocaat mee te nemen. De ouders (of de voogd) verzoeken de rechter om de blokkade op te heffen. Bij de zitting zijn de ouders, de pleegouders, de jeugdbeschemer van de Gecertificeerde Instelling (GI) en soms ook de Raad voor de Kinderbescherming aanwezig. De rechter luistert naar alle partijen en beslist dan wat het beste is voor het kind en waar het kind volgens hem het beste kan wonen.

Uitspraak rechter: einde pleegzorgplaatsing

Als de rechter beslist dat het in het belang van het kind is dat het niet langer bij het pleeggezin blijft wonen, dan komt er een eind aan de blokkade. De pleegouders moeten het pleegkind dan laten gaan.

Uitspraak rechter: het kind blijft bij de pleegouders

Als de rechter beslist dat het beter is voor het kind om bij de pleegouders te blijven wonen, dan spreekt de rechter zich ook uit voor hoe lang dat dan nog zal zijn. Dit kan maximaal voor een half jaar zijn. Gedurende deze periode kunnen de ouders of de voogd geen nieuwe wijziging van de verblijfplaats aanvragen.

Is de periode die de rechter heeft beslist voorbij, dan kunnen de ouders of de voogd de rechter opnieuw vragen om de plaatsing in het pleeggezin te beëindigen.

Hoe lang geldt het blokkaderecht?

Om je te beroepen op het blokkaderecht is het belangrijk dat je aan de ouders of voogd laat weten dat je dit doet. Hoe je dat precies doet maakt niet uit, maar het is verstandig om dit in ieder geval schriftelijk te doen.

Het blokkaderecht geldt vervolgens totdat de rechter beslist heeft over de verblijfplaats van het kind.

Wat kunnen pleegouders doen als het blokkaderecht niet geldt?

Als er sprake is van een ondertoezichtstelling, of het pleegkind woont korter dan een jaar in het pleeggezin, dan kunnen de pleegouders zich niet beroepen op het blokkaderecht. Toch kan het zijn dat ze zich ernstig zorgen maken over de beëindiging van de plaatsing.

Als de pleegouders zich zorgen maken over de toekomst van het kind, dan kunnen ze hiervan een melding doen bij de jeugdbeschemer van de Gecertificeerde Instellen (GI) of bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), afhankelijk van de zorgen die ze hebben. Ze kunnen de beëindiging hiermee niet tegenhouden en ze zullen gehoor moeten geven aan het verzoek van de ouders of de jeudgbeschermer.